AHİ
EVRAN
AKTÜEL
47
Kırşehir ilk çağlardan beri Hititler,
Frigler, Makedonyalılar, Helen-
ler, İranlılar, Romalılar ve Bizans-
lılar yönetiminde ve çeşitli kül-
türlerin etkisi altında kalmıştır.
Tepesidelik Tuz Ocağı Kırşehir’in
17 km doğusunda, adını verdiği
Kırsehir‘e bağlı Tepesidelik köyü-
nün 2 km Güneydoğusunda ye-
ralır. Edinilen bilgilere göre yak-
laşık 2500 - 3000 yıldır Tepeside-
lik Tuz Ocağı’nın işletildiği düşü-
nülür. 990.000 ton kaya tuzu re-
zervi ile Türkiye’nin en büyük Tuz
Ocağı Madenleri arasında yer
alır. Yıllarca yapılan üretimler so-
nucu maden içinde büyük – kü-
çük pek çok galeri oluşmuştur.
Civardaki en kaliteli ve berrak
görünüme sahip tuzların Tepe-
sidelik Tuz Ocağı’ndan çıkarı-
lan tuzlar olduğu ünlü Alman
Prof. Dr. Jobst Wippern tarafın-
dan 1961 yılında hazırlanan ra-
porda belirtilmiştir. Prof. Wip-
pern madenden çıkan tuzu “et-
kileyici beyaz” olarak tanımlamış
ve yüksek saflıkta olduğunu be-
lirtmiştir. Maden 1955 – 2001 yıl-
ları arasında Tekel tarafından iş-
letilmiş, 2001 – 2011 yılları ara-
sında faaliyet göstermiştir. Kot-
has Salt Mayıs 2011 de madeni
devralıp, “Türkiye’nin en kalite-
li tuzunu üreteceğiz” sloganı ile
faaliyetlerine başlamıştır. Yerin
40-45 metre altından çıkarılan
tuz Türkiye’de çeşitli illere ve Av-
rupa ülkelerine karla mücadele
amaçlı yol tuzu olarak sevk edi-
lir. Kırşehir’in yakınlarındaki Te-
pesidelik Tuzlası tuz üretimine
hız vermiştir.
Romalılar zamanından günümü-
ze kadar tuz üretimini devam et-
tiren tuz ocağı KOTHAS-SALT Şir-
ketiyle çalışma alanını genişlet-
miş ve tuz üretimini de hayli art-
tırmıştır. Yıllık yaklaşık olarak 50
bin tonun üzerinde tuz üretimi
yapılır. 2011 yılında Hollanda’ya
23 bin ton tuz ihraç edilmiştir. Kı-
şın kar mücadelesinde Karayol-
larının ihtiyacını rahatça karşıla-
yan şirket Antalya, Konya ve Kay-
seri Karayollarının ihalelerini de
alarak Pazar ağını genişletmiştir.
Modern usullerle yeni tuz kay-
naklarını işletmeye açan şirkette
15 erkek eleman çalışmaktadır.
Yeryüzünün 20-30 metre altında
yeni tuz kaynakların değerlendi-
rirken çalışma sahalarında kan-
tar dahil tam teçhizat ve 2 adet
esgavatör, 1 yükleyici ve 4 adet-
te kamyon kullanılmaktadır. 46
hektarlık bir alana sahip tuz çı-
kartılmakta olup ocakta kalite-
li kristal tuzun tonu 250 liradan,
diğer tuzun da tonu 30 ila 50 li-
radan satılmaktadır.
Yetkililer Kırşehir”de bulunan
maden ocaklarının sevkiyatın
zorluğu ve maliyetin yüksekli-
ğinden dolayı işletilemediğin-
den bahsetmiş ve Kırşehir’den
geçecek bir tren yolunun tuz
sevkiyatlarını ve hizmetleri ra-
hatlatacağı, tuzun daha ucuz pa-
zarlanacağı yetkililerce dile geti-
rilmiştir.
Kaya Tuzu
Ülkemizde uzun yıllar boyunca
iyotlu sofra tuzu kullanıldıktan
sonra yeni yeni adından söz edil-
meye başlanan kaya tuzu, doğa-
da serbest halde bulunan 84 mi-
neralin “tamamını” içeren ve bu
nedenle lezzetten de öte insan
sağlığı için gereksinim niteliğin-
de olan bir tuz türüdür. Herhan-
gi bir katkı maddesi içermeyen
ve işlenmesine gerek olmadan
kullanılan kaya tuzu, tamamen
doğal yapıya sahip olduğu için
dünyanın birçok yerinde araştır-
ma yapan bilim adamları tara-
fından da tavsiye edilir. Demir,
magnezyum, kalsiyum ve potas-
yum gibi insan vücudunun te-
mel yapı taşlarını oluşturan mi-
neraller açısından da son derece
zengin olan kaya tuzunun ger-
çek anlamda bir sağlık dostu ol-
duğu söylenir. İnsan sağlığı için
bu kadar yararı olan ve yapay iş-
lemlerden geçirilmesine gerek
olmayan kaya tuzunun yine de
piyasa genelinde satışa sunulan
bazı işlenmiş türleri de vardır.
Bu aşamada işlenmiş yani rafi-
ne kaya tuzunun ağırlıklı ola-
rak sodyum klorür(NaCl) içerdi-
ği unutulmamalı ve doğal ola-
rak kullanılan kaya tuzu ile karış-
tırılmamalıdır. Mineral içeriğinde
yoğun olarak Sodyum Klorür bu-
lunan rafine kaya tuzlarının çe-
şitli işlemlerden geçirilmesi, do-
ğal yapısını ve dolayısı ile insan
sağlığına olan yararını büyük
oranda azaltır. Doğal kaya tuzu,
kaya tuzu kaynağı olarak adlan-
dırılan bölgelerden elde edilir ve
toprak içerisinde sertleşmiş hal-
de bulunan bu mineraller yalnız-
ca temizlenir. Toprak parçaları-
nın çeşitli temizleme işlemleriy-
le kaya tuzundan ayrılması hari-
cinde ki bu işlem bir nevi yıka-
ma olarak da nitelendirilir, doğal
kaya tuzu başka herhangi bir iş-
lemden geçirilmez ve tamamen
doğal olarak sofralara ulaşır. Sağ-
lıklı her insanın vücudunda be-
lirli bir oranda tuz bulunur ve bu
tuz da tıpkı doğal kaya tuzu gibi
84 mineralden oluşur. Bu neden-
le insan vücudunun doğal kaya
tuzu içerdiği ve bu tuzun kaybe-
dilmemesi için yine doğal kaya
tuzu tüketilmesi gerektiği söy-
lenir.
Çok sıcak iklimlerde yaşamayan
ve gün içerisinde aşırı efor sarf
etmeyen insanların günlük tuz